غذای ایرانی بخش مهمی از فرهنگ و تاریخ کشور ایران را تشکیل میدهند. ایران با تاریخ چند هزار سالهاش، بهعنوان یکی از قدیمیترین تمدنهای جهان، نقش بسزایی در توسعه فرهنگ غذایی و آشپزی داشته است. تاریخ غذاهای ایرانی از زمانهای باستان تا امروز، تغییرات زیادی را تجربه کردهاند، ولی همچنان ویژگیهای خاص خود را حفظ کردهاند.
1. تاریخ غذاهای ایرانی در دوران پیش از اسلام
در دوران باستان، به ویژه در دورههای هخامنشیان و ساسانیان، غذاها بیشتر بر اساس منابع طبیعی، گیاهان، میوهها و گوشتهای گوناگون آماده میشدند. بسیاری از غذاها در این دورهها بهصورت ساده و بدون استفاده از ادویههای پیچیده طبخ میشدند، اما استفاده از مواد اولیه تازه و طبیعی از اهمیت زیادی برخوردار بود.
1.1 غذاهای هخامنشی
در دوران هخامنشیان، غذاهای ایرانی بیشتر شامل گوشتهای گاو، گوسفند و مرغ، انواع نانهای ساده و سبزیجات میشد. در این دوران، به استفاده از خوراکیهای سالم و طبیعی توجه زیادی میشد. یکی از غذاهای معروف این دوره “کباب” بود که در آن زمان بهطور سنتی از گوشتهای مختلف کباب میشد.
1.2 غذاهای ساسانی
در دوره ساسانیان، تحولاتی در غذاهای ایرانی به وجود آمد. در این دوره، با استفاده از امکانات بهتر آشپزی و همچنین وجود ارتباطات تجاری با کشورهای دیگر، استفاده از ادویهها و چاشنیها بهویژه در غذاهای ایرانی رایج شد. غذاهایی مانند “خورشت” و “کباب” بیشتر در این دوران شناخته شدند.
2. غذاهای ایرانی در دوران اسلامی
پس از ورود اسلام به ایران، غذاهای ایرانی تحت تأثیر فرهنگ اسلامی قرار گرفتند و تاریخ غذاهای ایرانی متحول شد. یکی از ویژگیهای آشپزی ایرانی در این دوره، تنوع بیشتر در استفاده از ادویهها و مواد اولیه مختلف بود. به علاوه، در این دوران تغییرات زیادی در پختوپز به وجود آمد که به آشپزی ایرانی رنگ و بوی جدیدی داد.
2.1 تأثیرات عربی و هندی
با ورود فرهنگهای عربی و هندی به ایران، تأثیرات زیادی بر روی غذاهای ایرانی مشاهده میشود. استفاده از ادویههای معطر مانند زعفران، دارچین، هل، گلاب و زردچوبه در غذاهای ایرانی افزایش پیدا کرد. همچنین “پلو” (برنج پختهشده با انواع مواد مانند گوشت، سبزیجات، میوه و ادویه) به یکی از غذاهای اصلی ایرانیها تبدیل شد.
2.2 معرفی خورشتها
در دوران اسلامی و بهویژه در دوره صفویه، بسیاری از خورشتها مانند “خورشت قورمه سبزی”، “خورشت فسنجان”، “خورشت بادمجان” و “خورشت کرفس” بهعنوان غذاهای معروف ایرانی شناخته شدند. این خورشتها معمولاً با برنج سرو میشدند و در اکثر خانههای ایرانی جایگاه ویژهای داشتند.
3. غذاهای ایرانی در دوران صفویه و قاجاریه
دوره صفویه (1501–1736 میلادی) یک دوره مهم در تاریخ غذاهای ایرانی بود. در این دوره، بهویژه در دربار شاه عباس اول، توجه ویژهای به آشپزی و تنوع غذاها شد. استفاده از ادویههای متنوع و اضافه کردن مواد جدید به غذاهای ایرانی باعث تکامل آشپزی ایرانی شد.
3.1 تنوع بیشتر در غذاهای ایرانی
در دوران صفویه، بهویژه در تهران و اصفهان، غذاهای ایرانی بهطور چشمگیری متنوع شدند. غذاهایی مانند “باقالیپلو با گوشت” و “تهچین” (یک نوع پلو با مرغ یا گوشت و ماست) جزو غذاهای رایج آن دوران بودند. در این دوره، “شیرینیهای ایرانی” همچون “باقلوا” و “کادایف” نیز رواج پیدا کرد.
3.2 تأثیرات خارجی در آشپزی ایرانی
در دوران قاجار، به دلیل روابط تجاری ایران با کشورهای مختلف، غذاهای خارجی تأثیرات زیادی بر آشپزی ایرانی داشتند. بهویژه غذاهای روسی و اروپایی وارد ایران شدند و با غذاهای ایرانی ترکیب شدند. این ترکیب باعث گسترش تنوع و توسعه غذاهای ایرانی شد.
4. تاریخ غذاهای ایرانی در دوران معاصر
در دوران معاصر، بهویژه در قرن بیستم، آشپزی ایرانی با تغییرات و تحولاتی همراه شد. با گسترش استفاده از مواد اولیه جدید، واردات مواد غذایی از سایر کشورها و استفاده از تکنولوژیهای مدرن آشپزی، غذاهای ایرانی بهطور چشمگیری تنوع پیدا کردند.
4.1 تغییرات در مواد اولیه
در این دوره، برخی از مواد غذایی خارجی مانند “پنیر”، “پاستا” و “پیتزا” وارد بازارهای ایران شدند، اما همچنان غذاهای سنتی ایرانی مانند “چلوکباب”، “فستفودهای ایرانی” (مانند “جوجه کباب” و “دلمه”) در کنار غذاهای سنتی موجود در منازل ایرانی محبوبیت زیادی دارند.
4.2 غذاهای سالم و مدرن
با افزایش آگاهی در مورد تغذیه سالم، در دهههای اخیر، غذاهای ایرانی به سمت غذاهای کمچربی، کمنمک و مواد طبیعی سوق پیدا کردهاند. این تغییرات باعث رونق گرفتن غذاهای سالم ایرانی مانند “سالاد شیرازی”، “آشهای سنتی” و “سبزیجات پختهشده” شد.
5. غذاهای ایرانی در جهان
غذاهای ایرانی در سطح جهانی نیز محبوبیت زیادی پیدا کردهاند. در بسیاری از کشورهای دنیا، رستورانهای ایرانی فعالیت دارند و غذاهایی مانند “کباب” و “زرشکپلو” جزء غذاهای مورد علاقه مردم دیگر کشورها شدهاند.
سفارش غذاهای ایرانی و بینالمللی از شیپ فود
شیپ فود به شما این امکان رو میده که از روزها و یا وعده های قبل، سفارش غذای خودتون رو ثبت کنید.
با ثبت پیش سفارش شما از 15% تخفیف بهرهمند میشوید و همچنین هزینه ارسال برای شما رایگان در نظر گرفته میشه .
برای راهنمای سفارش میتوانید مقاله ” راهنمای ثبت پیش سفارش ” را مطالعه کنید.
بدون نظر